Vatan Şairi Namık Kemal Hayatı ve Edebi Kişiliği

Vatanperver bir insan olarak hayatını sürdürmüş bunun yanında hürriyet aşığı olmuş bir şahsiyet! Namık Kemal, Tanzimat Devri aydınlarından ve hürriyet, millet, yurtseverlik kavramlarını Türk düşünce hayatına ve edebiyatına kazandıran kişi olarak kabul edilir. Onun " Vatan Yahut Silistre" (1873) adlı tiyatro eseri ülkenin zor zamanlarında sahnelendiği zaman Türk halkına büyük bir vatana bağlılık duygusu uyandırmıştı. Edebiyatımızda " Vatan Şairi" veya "Hürriyet Şairi" olarak tanınan Namık Kemal, akıcı üslubu ve eleştiri yazılarıyla yaşadığı dönemin diğer yazarlarından ayrı bir yerde duruyordu.

Namık Kemal, 21 Aralık 1840 tarihinde Tekirdağ'da doğmuştur. Babası Yenişehirli Mustafa Asım Bey, annesi Arnavut Fatma Zehra Hanım'dır. Tokatlı Hafız Ali Rıza Efendi tarafından kendisine "Mehmet Kemal" ismi verildi. 1848 yılında annesini kaybeden Kemal, yaşamını dedesinin yanında geçirmeye başladı. Dedesi bir Osmanlı Paşa'sı olduğundan düzenli bir eğitim alamadı. Düzenli eğitim alamamasına dedesinin sürekli görev değişikliği sebebiyle farklı kentlere gitmesi sebep olmuştu.Kendi kendisini yetiştirmeyi başaran Namık Kemal, Arapça ve Farsça öğrendi ve dedesinin İstanbul'a gelmesiyle birlikte üç ay Bayezıd Rüştiyesi ardından dokuz ay Valide Mektebi'nde eğitimine devam etti. Dedesinin Kars'a atanması dolayısıyla 1.5 yıl burada yaşadı. Burada Vaizzade Seyid Mehmet Hamid Efendi'den divan edebiyatını öğrendi. Aynı zamanda edebiyatın dışında avcılık ve cirit dersleri aldı. 

- 1854 yılında tekrar İstanbul'a dedesiyle birlikte geldi. İstanbul'da gördüklerinin ve yaşadıklarının etkisi eserlerinde görülüyor. 1857'de Bab-ı Ali Tercüme Odası'nda asistan olarak göreve başlar. 1859 yılında dedesini kaybeden şair,  İstanbul'da divan edebiyatı geleneğini devam ettiren şairlerle tanışma fırsatını buldu. Leskofçalı Galib Bey ile yakın arkadaşlık yaptı. Encümen-i Şuara topluğuna katıldı. Bir süre bu toplulukta yer aldı ve İbrahim Şinasi'nin bir yazısını okuduktan aynı zamanda onunla tanıştıktan sonra edebi görüşleri değişti. Artık edebiyata ve hayata çok farklı bakan bir Namık Kemal vardı. Batı edebiyatına yönelen Kemal, tarih ve hukuk alanında kendisini geliştirmeye başladı. Fransızca öğrendi ve "hak, milliyet, hürriyet" gibi kavramları ele almaya başladı.  1865 yılında Yeni Osmanlılar derneğinin içerisinde yer aldı. Derneğin amacı Osmanlı Devleti'nde yeni bir parlamenter hükümet sistemi kurmaktı. Bazı eleştiri yazıları sebebiyle sürgüne yollanan Namık Kemal, Avrupa'ya kaçtı ve burada Hürriyet gazetesini çıkardı. 1870 yılında tekrar yurda dönen şair,  yazı yazmamak şartıyla affedilmişti. Bir süre mizah yazıları yazdı.

- Çeşitli sürgün hayatından sonra Sakız Adası'nın kuru havası sebebiyle hastalanan Kemal, 2 Aralık 1888 tarihinde burada vefat etmiştir. Cenazesi adada bulunan bir camiye defnedildi. Daha sonra naaşı Gelibolu'ya taşındı. Ayrıca devrin padişahı II.Abdülhamid Han, Namık Kemal'in oğlu Ali Ekrem'i sayrayda görenlendirdi.

Tenkit, yazılarının dışında edebiyatımızda birçok tiyatro, roman, biyografi, şiir, makale türünde de eserler kaleme almıştır. Batılı anlamda sahnelenen ilk tiyatro eseri "Vatan Yahut Silistre" ve bunun yanında Türk edebiyatının ilk edebi romanı "İntibah" gibi eserleriyle  ün kazanmıştır. Ayrıca  Mustafa Kemal Atatürk'ü eserleri ve fikirleriyle etkileyen bir şairdir.  "Celaleddin Harzemşah" adlı tiyatro eserinin önsözünde (Celal Mukaddimesi) edebi görüşlerini açıklamıştır.  Dram türünde tiyatro eserleri veren şair, eserlerinde noktalama işaretlerini kullanmıştır. 

Bu kadar adam gördüm, içlerinden hiçbiri dünyadan hoşnut değil, hiçbiri de dünyadan gitmek istemez.

Namık Kemal